Alustar Metal, 2022’nin son çeyreğinde birincil alüminyum kalitesinde ikincil biyet üretmek üzere faaliyetlerine başladı. Karadeniz Ereğli Organize Sanayi Bölgesi’nde, 40 milyon dolar üzerinde yatırım, 300.000 ton/yıl kapasitesi, Türkiye’de tek seferde en büyük ve en nitelikli, yüksek çevre duyarlılığı ile kurulan son teknolojik donanımlara sahip yeni tesis yatırımı ile Alustar, alüminyum geri dönüşüm alanına adım attı.  TOMRA’nın yeni nesil X-TRACT™ makinesinin Türkiye’de kurulumunu yapan ilk firma olan Alustar'ın ürettiği geri dönüştürülmüş biyet, alüminyum profil üreticilerinin ikincil hammadde kullanım oranlarını artırmalarını sağlayacak. 

Alustar Yönetim Kurulu’ndan Zafer Çakır, geleceğe yönelik büyük hedefleri olan ve bu hedeflere doğru hızla ilerleyen Alustar ile igili bilgi vererek; ‘’Kısa sürede büyük ve başarılı adımlar atarak kurduğumuz Alustar şirketimizin temeli, alüminyum sektöründe 35 yıllık köklü bir geçmişe sahip olan ailemizin bilgi, tecrübe ve vizyonuna dayanıyor. Alustar ile hedefimiz elbette tüm dünyaya Alustar güven ve kalitesiyle ürün ve hizmet sunabilmek ancak çok önemli olan bir diğer hedefimiz, sürdürülebilir adımlar ve yeşil biyet üretimimizle karbon ayak izini en düşük  seviyelere getirebilmek.  Dünyamız ve yeni nesillerimiz için daha yaşanılabilir ve güvenli bir gelecek inşaa etmek amacıyla çalışmak, en temel prensibimiz’’ şeklinde açıkladı. 

12.000 m² kapalı, 50.000 m² açık alana sahip olan Alustar’ın yeni tesisi, Türkiye’nin en yüksek kapasiteli ikincil biyet üretim tesisi olma özelliğine de sahip. Çakır Holding bünyesinde faaliyete başlayan Alustar, aynı çatı altında alüminyum profil üretimi yapan Obal Alüminyum’un tedarikçisi olurken aynı zamanda geri dönüştürülmüş yüksek kalitedeki alüminyum biyetler ile global pazarlara açılmak üzere yapılanmasını tamamladı. Alustar’ın üretimi sayesinde Obal Alüminyum’un ikincil hammadde kullanım oranlarını arttırmasını hedeflediklerini belirten Obal Alüminyum Fabrika Müdürü Emre Şahin; “Bu yatırımın en büyük hedefi, özellikle Avrupa pazarında karbon ayak izi yeşil mutabakatı çerçevesinde alınan kararlar ve 2050 hedefleri doğrultusunda 15kg CO₂/kg olan güncel durumun %60 altında karbon ayak izine sahip ürünü, birincil kalitesinde sunabilmek. Türkiye’de alüminyum profil üreticilerinin çoğu, yüzde 30 oranında geri dönüştürülmüş içerik kullanabiliyorlar. Tüm firmalar, ikincil malzeme kullanımını arttırmak üzere birincil yerine hurda gibi geri dönüştürülebilir içeriğe yönelirken maaalsef kalite kaybı gibi bir zorlukla karşı karşıya kalıyorlar. Obal Alüminyum olarak yakın zamana kadar %20 oranında geri dönüştürülmüş alüminyum hammadde kullanıyorduk. Holding iştiraklerimizden Alustar sayesinde, artık yeterli miktar ve kalitede biyeti kendi bünyemizde üretebilecek ve ikincil hammadde tedarikçilerine duyduğumuz ihtiyacı ortadan kaldırabileceğiz. Daha tesisimizin faaliyete başlamasının üzerinden sadece 6 ay geçmişken Obal Alüminyum’un ikincil alüminyum kullanım oranlarını kaliteden ödün vermeden yüzde 20’den yüzde 50’nin üzerine çıkartmayı başardık. Hedefimiz ise önümüzdeki dört ay içinde bu oranı yüzde 70’lere taşımak. Bu hedeflere ulaşmak üzere güçlü bir altyapı kurduk ve özenle tasarlanan hattımızda TOMRA’nın yeni nesil X-TRACT^TM makinesi, en önemli oyuncularımızdan biri” diye belirtti.  

İlk yatırım, 40 milyon doların üzerinde

Çakır Holding’in Alustar A.Ş. yatırımı, alüminyum hurdadan orijinal kalitede biyet elde etme süreci üzerine kuruldu. Alustar, karbon ayak izini azaltacak geri dönüştürülebilir malzemeler ve teknolojiler kullanarak birincil kalitede hammadde üretmenin planlandığı sürecin her adımında yüksek teknolojilere yatırım yaptı. Optimizasyonların devam ettiği tesiste ilk aşamada 4.000 ton/ay kapasitede üretim hedefleniyor. Bu hacmin 1.500 tonunun Obal’in üretimine, geriye kalan 2.500 tonun ise ihracat pazarlarına sunulması planlanıyor. 2023 yılı son çeyreğinde üretim hacminin 15.000 tona çıkarılmasını hedefleyen tesis, 5 bin tonunun Obal Alüminyum’um üretimine tahsis edilmesini planlıyor. Üretilen diğer biyetlerin ise tamamı ihraç edilecek.

Konuyla ilgili bilgi veren Emre Şahin; “Alüminyum profil üretiminde maliyet, kalite, kaynakların verimli kullanımı ve çevreye duyarlı sürdürülebilir üretim esası gibi pek çok konuda yüksek bir rekabet söz konusu. Bu nedenle profil üreticilerinin kaliteden ödün vermeden ikincil içerik kullanımını artırması gerekiyor. Obal Alüminyum’un daha önce tedarikçilerden yaptığı ikincil hammadde satın alma sürecindeki analizlerde herhangi bir sorun olmamasına rağmen, çoğu zaman  rafinasyonun doğru yapılmaması nedeniyle üretim sürecinde sorunlar görülebiliyordu. Bu da üretimde zaman kaybı ve fire artışı anlamına geliyordu. Alaşım kompozisyonlarındaki farklılıklar ve metal kirlilik seviyeleri son ürün kalitesini olumsuz etkilediğinden ikincil biyetin doğru niteliklerde olması büyük önem taşıyor. Bu nedenle birincil malzemeyi kullanmak her zaman daha kolay ancak TOMRA, tam da burada devreye giriyor. Kaliteden ödün vermeden hurda kullanım oranının arttırılmasını destekliyor. Dolayısıyla maliyetlerinizin düşürülmesi, kârlılığınızın ve rekabet koşullarınızın iyileştirilmesinde rol oynuyor. Tabi ki tüm süreçteki her bir adım çok önemli, kullanılan her ekipman üretim kalitenizi etkiliyor ama TOMRA, bu sürecin en önemli rollerinden birini üstleniyor” şeklinde açıkladı. 

Alustar’ın ihracat hedefleri ile ilgili bilgi veren Alustar Fabrika Müdürü Osman Aydın; “Yüksek geri dönüştürülmüş içeriğe sahip alüminyum ürünlerin üretiminde yalnızca ikincil malzemelerin en yüksek kaliteleri kullanılabiliyor. Bu nedenle CO₂ emisyonlarına ilişkin katı düzenlemeler doğrultusunda ihracatta rekabetçi olma hedefi, geri dönüşümü çok önemli bir hale getiriyor. Alustar, Türkiye’nin en büyük alüminyum hurda geri dönüşüm firması olma yolunda ilerleyecek. Henüz birinci fazdayız ve hedeflerimiz büyük. Kaliteli ürün için ise önce gelişmiş ekipman ve nitelikli iş gücünü sağlamamanız gerekiyor. Bu yüzden TOMRA’nın kanıtlanmış teknolojileri ve kabiliyetleri bizler için çok kıymetli. Öte yandan bir çözüm ortağınızı iyi bir iş ortağı yapan asıl konu, satış sonrası hizmetlerdir. Projenin başından beri herhangi bir durumda TOMRA ile 7/24 iletişim kurabilmek ve destek alabilmek, tüm süreçlerimizin çok rahat ilerlemesini sağladı” dedi. 

X-TRACT™ makinesinin çok çeşitli tane boyutlarını ayıkladığını ve ek faydalar sunduğuna değinen Osman Aydın; “TOMRA'nın teknolojisi sayesinde, geri dönüştürülebilir alüminyumu hurdadan doğru bir şekilde geri kazanabiliyor ve safsızlıkları yüksek verimlilikle ortadan kaldırabiliyoruz. X TRACT™, ağır metal ve çok hafif magnezyumu alüminyum profil hurdasından ayırmanın yanı sıra, yüksek alaşımlı (sert alaşım) ve düşük alaşımlı alüminyum arasında ayrım yapabiliyor. Böylece talebimiz olan düşük alaşımlı alüminyumları safsızlıkları temizlenmiş şekilde direk olarak döküm fırınlarımıza besleyebiliyoruz. X-TRACT™’ın üstün yabancı madde ayıklama özelliği sayesinde tüm safsızlıklar, fırına girmeden önce gideriliyor. Böylece kirlilik miktarı azaltılıyor ve işletme maliyetleri düşürülürken eriyik kalitesi artırılıyor.” Hurda geri dönüşümündeki zorlukların altını çizen Aydın; “Hurda alım operasyonunu doğru bir şekilde yönetebilmek için hurda malzemenin kalitesini, ürünler X-TRACT^TM ayıklama makinesinden geçtikten sonra ve ergitmeden önce tanımlayabileceğimiz bir sistem kurduk. Böylece hurda kalitesini kontrol etmek ve ihtiyaçlarımıza en uygun tedarikçileri belirleyebilmek için gerekli verilere sahip olabileceğiz. Hangi ürünü nereden temin ettiğimizde, ne kadar istenmeyen malzeme olduğunu görebileceğiz. Dolayısıyla aldığımız ürünlerin doğru fiyatlandırmasını da yapabileceğiz” diye belirtti. 

Alustar, girdi alüminyum hurda malzemeyi, iç ve dış piyasadan tedarik ediyor. Girdi malzeme, kabulden sonra kırıcılara alınıyor. Kırma bölümünde sırasıyla çift şaflı ve tek şaflı iki kırıcı bulunuyor. Çift şaflıda belli bir boyuta getirilen malzeme, tek şaflı kırıcıda 8 cm altında (ortalama 5 cm) bir boyuta ulaşıyor. Sonraki adımda toz ve pislikler elenerek  manyetik ve eddy current separatör ile demir dışı malzemeler, plastikler, inert malzemeler ve paslanmazlar ayıklanıyor. Bir sonraki aşamada malzeme , TOMRA’nın X-TRACT^TM makinesinden geçiriliyor. Güçlü X-Ray iletim teknolojisi ile safsızlıklar, malzemelerden ayıklanıyor. Daha sonra temiz alüminyum fraksiyonları, fırına alınıyor ve kalite gereklilikleri karşılanırsa dökümhaneye gönderiliyor. Ergitmeden sonra rafinasyona geçiliyor. Homojenizasyon aşaması ve gerekli kontrollerin ardından biyetlerin paketlemesi ile süreç tamamlanıyor. Tüm bu süreçte bir ocağa ne kadar kirlilik girerse rafinasyon o kadar zorlaşıyor. Doğru ekipman ile doğru ayıklama yapıldığında ocağa giren kirliliğin önüne geçebiliyor ve süreçler yönetebiliyor. Bu nedenle TOMRA’nın X-TRACT^TM makinesi ile yapılan ayıklama, büyük önem taşıyor. 

TOMRA Recycling Sorting Bölge Satış̧ Müdürü Oral Çimsöken ise konuyla ilgili olarak; “Alustar, Çakır Holding iştirakleri bünyesindeki alüminyum profil üretimi sayesinde oldukça güçlü bir deneyime sahip. Bu nedenle ikincil alüminyum alanına büyük bir yatırım gerçekleştirerek tüm süreçleri için dünyanın en iyi firmaları ile iş birliği yapmayı tercih ettiler. Geleceğe yönelik vizyonları ile dünyada ikincil alüminyumun kazandığı ivmeyi yakalamayı başardılar. Makine yatırımları için geleceği düşünerek uzun vadede alanının lider üreticileri ile çalışıyorlar. Süreçte kullanılan her ekipman çok önemli. Alustar, bu anlamda TOMRA’nın da dahil olduğu örnek bir tesis ile faaliyetlerine başladı” diyerek; 

“TOMRA’ya duydukları güven, bizler için çok kıymetli. Tesislerinin kurulumunda TOMRA’nın metal geri dönüşüm alanında dünyada kazandığı deneyimlerden faydalandılar. Dünyada genelinde kurduğumuz tesis örneklerindeki süreçleri dikkate alıp uyguladılar. Bu güven için kendilerine çok teşekkür ediyoruz. TOMRA için Alustar’ın yeni nesil X-TRACT^TM makinemizin dünyadaki ilk kurulumlarından birini gerçekleştirmiş olması büyük önem taşıyor” şeklinde ekledi. 

Çevresel katkı sağlanacak 

Alustar kalite hedefleri arasında ikincil hammadde kullanımını artırarak, enerji tüketimini düşürerek, hammadde israfını engelleyerek, üretim süreçlerini en ideal noktada yürüterek dünya ekolojik düzenine katkı sağlamak göz önünde bulunduruluyor. Dünyadaki doğal kaynakların her geçen gün azaldığına dikkat çeken Osman Aydın; “Yapılan yatırımlar çevreci olduğunda bu sorunlarla başa çıkabilme şansımız olacağı için ikincil hammadde kullanımı ile kaynakları iyi değerlendirmek ve salınımı azaltabilmek hayati önem taşıyor. Alüminyum ürünlerin üretiminde sadece birincil malzeme kullanılırsa karbon emisyonları yükselirken ikincil ürün kullanımı sağlandığında çok daha düşük karbon etkileri görülüyor. Beş kat daha az kirlilik ile üretim yapabiliyorsunuz. Henüz karbon ayak izimiz, bir yıllık faaliyet gerektirdiğinden saptanmadı ancak şu anda analiz ettiğimiz kadarıyla ortalamanın en az üç dört kat altında kalabilmeyi ön görüyoruz” diye açıkladı.